Diz Ağrısı Bilgilendir Formu
Diz vücuttaki en büyük eklemlerden biridir. Günlük hayatımızda pek çok harekete bağlı olarak diz eklemi çok fazla kullanıldığı ve vücut yükünü taşıyan eklemlerimizden biri olduğu için yaralanma, kireçlenme olasılığı da fazladır. Lokalize edilemeyen, yaygın diz ağrıları genellikle eklem içi hastalıklardan (menisküs lezyonları, çapraz bağlar, eklem kıkırdak lezyonları gibi) kaynaklanırken; lokalize edilebilen, bölgesel diz ağrısı daha çok eklemi çevreleyen anatomik yapıların patolojilerinden (tendinit, bursit gibi) kaynaklanır.
Diz ağrısı kimlerde daha sık görülür?
Atletizm, kayak sporu, basketbol ve futbol gibi spor dallarında olanlarda; fazla kilolularda ve ilerleyen yaşlarda yaşlanmaya bağlı olarak diz ağrısı sık görülmektedir.
Diz ağrısı nedenleri nelerdir?
Diz ağrısı nedenleri başlıca travmatik, dejeneratif ve inflamatuvar (iltihabi) olmak üzere 3 grup altında incelenebilir. Travmatik nedenler arasında en sık ön çapraz bağ yaralanmaları, akut menisküs yaralanmaları, iç ve dış yan bağ yaralanmaları yer alır. Dejeneratif nedenler arasında osteoartrit (eklem kireçlenmesi) ve menisküs dejenerasyonu yer alır. Romatoid artrit ve spondiloartrit gibi iltihabi hastalıklarda da dizde artrit tablosuna bağlı diz ağrısı görülebilir. Bunların dışında ön diz ağrısının en sık nedeni olan patello-femoral ağrı sık olarak karşımıza çıkan nedenler arasındadır. Dizi çevreleyen tendon ve bursaların inflamasyonu sonucu gelişen tendinit (patellar tendinit, pes anserin tendinit) ve bursit (prepatellar bursit, suprapatellar bursit gibi) gibi patolojilerde diz ağrısının sık karşılaşılan nedenlerindendir.
Diz ağrısında laboratuvar ve radyolojik değerlendirmenin rolü ?
Dizde ekleminde ısı artışı, kızarıklık ve şişlik tablosu olduğunda artrit ayırıcı tanısı yapılmalıdır. Bunun için kanda romatizmal kan tahlillerine bakılmalıdır. Eklem içi sıvı aspire edilerek, eklem sıvısının incelemesi yapılabilir. Konservatif tedavilere yanıt alınamazsa, dizde instabilite varlığında, travma öyküsü varsa ve tekrarlayan sinovit ataklarında görüntüleme yöntemlerinden MRG tanıda yardımcı olur. Kas-iskelet sistemi ultrasonografisi eklem içi sıvı varlığının araştırılmasında, tendinit ve bursit tanısında diz ağrılarının ayırıcı tanısında kullanılabilecek bir başka görüntüleme yöntemidir.
Diz ağrısı nasıl tedavi edilir?
Diz ağrısı yakınması olan hastaların büyük bir bölümü konservatif tedavi adı verilen cerrahi dışı tedavi yöntemleri ( ilaç tedavisi, fizik tedavi ve egzersiz, lokal ya da bölgesel enjeksiyonlar) ile iyileşebilmektedir. İnflamatuvar kaynaklı diz ağrılarının tedavisinde anti-romatizmal ilaçlar ile inflamasyon ve ağrı azaltılmaya çalışılır. Dizde lokal soğuk ve sıcak uygulamalar yapılabilir. Özellikle artrit tablosunda ve akut travmalarda soğuk uygulama önerilmektedir. Diğer yandan osteoartrite (diz kireçlenmesi) bağlı diz ağrısı olan hastalar ise sıcak uygulamalardan fayda görürler. Yine kaplıca tedavisi diz kireçlenmesi olan hastalarda tedavi seçenekleri arasında yer almaktadır. Bunların dışında minimal invaziv ağrı tedavi yöntemleri de vardır. PRP uygulaması, proloterapi, eklem içi ozon tedavisi ve eklem içi steroid enjeksiyonları bunlar arasında sayılabilir.
Diz ağrılarının en büyük özelliği erken tedavi edildiklerinde basit yöntemlerle tedavi edilebilmesidir. Ancak hastalık kronikleştikçe diz ağrılarının tedaviye yanıt oranı azalacak ve cerrahi tedavi yöntemleri gündeme gelebilecektir. Bunun için diz ağrısı bulunan hastanın ilgili uzman hekime müracaatı oldukça önemlidir.
Dizin doğru kullanılması ve güçlendirilmesi
Dizlerinizi zorlanma, aşınma ve yırtılmalardan, özellikle de taşımaları gereken yükten koruduğunuzda diz ağrılarınız azalır.
Aşırı kiloluysanız, birkaç kilo vermeye çalışın.
Uzun süre diz çökmek, dizde zorlanamaya neden olur. Uzun süreli çömelmelerden sakının.
Egzersiz öncesi 5 dakika süreyle ısınma hareketleri yapın. Uygun ayakkabılar ile spor yapın. Egzersiz yoğunluğunda ani artışlar, yüklenmeler yapmayın.
Dizinize aşırı yük bindiren egzersizlerden uzak durun. Dizinizde ağrıya neden olan hareketleri yapmayın.
Düzenli bacak egzersizleri ile diz çevresi kasları güçlendirerek, eklemler üzerine binen yükü azaltabilirsiniz. Kas gücünün artması dizi travmalara karşı da koruyacaktır.
