Bel Ağrısı

Bel ağrısı günlük yaşantımızda en sık karşılaşılan ağrı nedenlerinin başında gelmektedir. Bel ağrısı bir hastalık değil, bir belirtidir. İnsanların yaklaşık %80’i hayatları boyunca en az bir defa bel ağrısı ile karşılaşmaktadır. Bel ağrısı şiddetli ya da uzun süreli olan hastaların günlük ve iş yaşamları olumsuz yönde etkilenerek, yaşam kaliteleri belirgin şekilde bozulabilmektedir.

Bel ağrısı kimlerde görülür ?
Bel ağrısına her yaş grubunda rastlamak mümkündür. Hareketsiz bir iş ve hayat tarzı olanlar, ofis ortamında uzun süreli sabit oturarak çalışanlar, ağır yük kaldırmayı gerektirecek işlerde çalışanlar, fazla kilolu bireyler, bilinçsiz spor yapanlar, yanlış oturuş ve duruş bozukluğu olanlar, uzun süreli otomobil kullananlarda bel ağrısı daha sık karşımıza çıkmaktadır. Bu risk faktörleri bir insanın günlük yaşantısında ne kadar çoksa o kişinin bel ağrısı yakınması olması o kadar yüksektir.

Bel ağrısının nedenleri nelerdir?
Bel ağrısı nedenleri iki başlık altında özetlenebilmektedir: 1) Mekanik kaynaklı bel ağrıları, 2) İnflamatuvar (Romatizma) kaynaklı bel ağrılarıdır. Mekanik kökenli bel ağrıları hastalarda daha çok hareket esnasında ya da bel bölgesinin zorlanmasına neden olan aktiviteler sonucu ortaya çıkan, istirahatle azalan ağrılardır. Mekanik bel ağrılarının en sık sebebi kas kökenli rahatsızlıklardır. Ağır bir yük kaldırma ya da bel bölgesinde ani yüklenmeler sonucu, bel bölgesindeki kaslarda gerilme olur. Kas kaynaklı bel ağrıları genellikle istirahat ile kendiliğinden geçebilirken, bazen de ilaç tedavisine ihtiyaç duyulabilmektedir. Kas kökenli bel ağrıları dışında, bel fıtığı, belde kireçlenme, belde kayma, doğumsal bel kemiği anomalileri (bel açıklığı, belde fazla ya da eksik omur varlığı gibi) ve belde kemik erimesi gibi hastalıklarda mekanik bel ağrısı görülür. Bel ağrılarının çok küçük bir kısmı ise iltihabi romatizmal hastalıklara (Ankilozan Spondilit) bağlı olabilmektedir. Romatizma kaynaklı bel ağrısı olan hastalarda ağrı sabahları yataktan kalktıklarında belirgin olup, gün içerisinde hareket etme ve aktivite ile azalma eğilimindedir. Bu grup hastalarda eşlik eden sabah tutukluğu görülür. Hasta çoraplarını giymede ve yüzünü yıkama esnasında öne doğru eğildiklerinde, belde tutukluk hissederler.Yine gece ağrısı bu hasta grubunda sık karşılaştığımız semptomlar arasındadır. Bu hastalıkların dışında bazı enfeksiyon hastalıkları, karın içerisindeki organ rahatsızlıkları ve bazı tümörler de bel ağrısı nedeni olabilmektedir.

Bel ağrısında ileri tetkik ve tedavi gerekir mi ?
Basit ağrı kesiciler ile geçmiyorsa, ağrı şiddeti zaman içerisinde ilerliyorsa, bel ağrısına eşlik eden sinir bası bulguları varsa (bacakta uyuşma, kuvvetsizlik, his kusuru, idrar kaçırma gibi bulgular), bel ağrısı özellikle geceleri oluyorsa ya da sabah bel hareketlerinde tutukluk ile birlikte olan ağrı hareketle gün içerisinde rahatlıyorsa, eşlik eden ateş ve kilo kaybı varsa, bel bölgesinde basmakla belirgin hassasiyet ve travma öyküsü varsa ileri tetkik ve tedavi gerekir. Günümüzde bel bölgesini ayrıntılı olarak görüntüleyebilen bilgisayarlı tomografi (BT) ya da manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme yöntemleri bulunmaktadır.

Bel ağrısı nasıl tedavi edilir?
Bel ağrısı yakınması olan hastaların büyük bir bölümü konservatif tedavi adı verilen cerrahi dışı tedavi yöntemleri ( ilaç tedavisi, fizik tedavi ve egzersiz, lokal ya da bölgesel enjeksiyonlar) ile iyileşebilmektedir. Bel ağrısının nedeni ne olursa olsun bu ağrıyı azaltmak ya da geçirmek mümkündür. Bel ağrısına yol açan nedenler belirlendikten sonra nedene yönelik girişimler dışında günlük yaşamda belin nasıl kullanılacağının öğrenilmesi tedavinin ve ileriye yönelik korumanın en önemli öğesini oluşturmaktadır. Ağrının şiddetli olduğu akut dönemde ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar kullanılmaktadır. Ağrı nedeni ile hareketi kısıtlamak ve uzun süre istirahat etmek ağrının uzamasına neden olabilmektedir. Bu nedenle, omurga kırıkları ya da sinir basısı gibi ciddi sorunlar dışında birkaç günü aşan yatak istirahati önerilmemekte ve hastaların bir an önce aktif yaşama dönmeleri tercih edilmektedir.
Bel ağrısı basit bir tedavi ile iyileşebilecek iken, biliçsizce yapılan uygulamalar sonucu ameliyatlık hale gelmiş, daha da kötüsü felç kalmış hastalar vardır. Basit bir tedavi ile geçebilecek bel ağrısını komplike bir hale getirmeden, en iyi şekilde tedavi edebilmek için doğru teşhis çok önemlidir. Bunun için bel ağrısı bulunan hastanın ilgili uzman hekime müracaatı oldukça önemlidir.